พื้นฐานภาษาปิยะธอน

บทเรียนนี้จะแนะนำพื้นฐานของภาษาปิยะธอนสำหรับผู้เริ่มต้น

คำสั่งพื้นฐาน

การแสดงผล

# การใช้ พิมพ์() เพื่อแสดงผลข้อความ
พิมพ์("สวัสดีชาวโลก")

# การใช้ f-string สำหรับแทรกค่าในข้อความ
ชื่อ = "สมชาย"
อายุ = 25
พิมพ์(f"สวัสดี {ชื่อ} อายุ {อายุ} ปี")

# การรับค่าจากผู้ใช้
ชื่อผู้ใช้ = รับค่า("กรุณาใส่ชื่อ: ")
พิมพ์(f"ยินดีต้อนรับคุณ {ชื่อผู้ใช้}")

ประเภทข้อมูลพื้นฐาน

# จำนวนเต็ม (int)
อายุ = จำนวนเต็ม("25")

# ทศนิยม (float)
น้ำหนัก = ทศนิยม("65.5")

# สตริง (str)
ชื่อ = สตริง(123)  # แปลงตัวเลขเป็นสตริง

# บูลีน (bool)
เป็นนักเรียน = จริง    # True
มีรถ = เท็จ          # False

โครงสร้างควบคุม

เงื่อนไข (if)

อายุ = 18

ถ้า อายุ >= 18:
    พิมพ์("คุณเป็นผู้ใหญ่แล้ว")
อื่นถ้า อายุ >= 15:
    พิมพ์("คุณเป็นวัยรุ่น")
อื่น:
    พิมพ์("คุณเป็นเด็ก")

การวนซ้ำ

การใช้ สำหรับ (for)

# วนซ้ำตามช่วง
สำหรับ i ใน ช่วง(5):
    พิมพ์(f"รอบที่ {i}")

# วนซ้ำในรายการ
ผลไม้ = รายการ(["แอปเปิล", "กล้วย", "ส้ม"])
สำหรับ ชื่อ ใน ผลไม้:
    พิมพ์(f"ผลไม้: {ชื่อ}")

การใช้ ขณะที่ (while)

ตัวนับ = 0
ขณะที่ ตัวนับ < 5:
    พิมพ์(f"นับ: {ตัวนับ}")
    ตัวนับ = ตัวนับ + 1

การจัดการข้อผิดพลาด

ลอง:
    ตัวเลข = จำนวนเต็ม(รับค่า("ใส่ตัวเลข: "))
    พิมพ์(f"คุณใส่เลข {ตัวเลข}")
ยกเว้น ValueError:
    พิมพ์("กรุณาใส่ตัวเลขเท่านั้น")
สุดท้าย:
    พิมพ์("จบการทำงาน")

โครงสร้างข้อมูล

รายการ (List)

# สร้างรายการใหม่
ผลไม้ = รายการ()
ผลไม้.append("แอปเปิล")  # ยังไม่มีคำสั่งภาษาไทยสำหรับ append

# หรือสร้างพร้อมข้อมูล
ตัวเลข = รายการ([1, 2, 3, 4, 5])

# การเข้าถึงสมาชิก
พิมพ์(ผลไม้[0])      # แสดงสมาชิกตัวแรก
พิมพ์(ความยาว(ผลไม้))  # แสดงจำนวนสมาชิก

พจนานุกรม (Dictionary)

# สร้างพจนานุกรม
นักเรียน = พจนานุกรม({
    "ชื่อ": "สมชาย",
    "อายุ": 15,
    "เกรด": 3.75
})

# เข้าถึงและแก้ไขข้อมูล
พิมพ์(นักเรียน["ชื่อ"])
นักเรียน["เกรด"] = 4.00

ฟังก์ชัน

การสร้างและเรียกใช้ฟังก์ชัน

นิยาม คำนวณพื้นที่สี่เหลี่ยม(กว้าง, ยาว):
    คืนค่า กว้าง * ยาว

# เรียกใช้ฟังก์ชัน
พื้นที่ = คำนวณพื้นที่สี่เหลี่ยม(5, 4)
พิมพ์(f"พื้นที่: {พื้นที่}")

ฟังก์ชันที่มีค่าเริ่มต้น

นิยาม ทักทาย(ชื่อ="สมชาย", อายุ=20):
    ถ้า ชนิด(อายุ) ไม่ คือ จำนวนเต็ม:
        ยก ValueError("อายุต้องเป็นจำนวนเต็ม")
    พิมพ์(f"สวัสดี {ชื่อ} อายุ {อายุ} ปี")

การนำเข้าโมดูล

# นำเข้าทั้งโมดูล
นำเข้า random เป็น สุ่ม

# นำเข้าบางฟังก์ชัน
จาก random นำเข้า randint เป็น สุ่มตัวเลข

แบบฝึกหัด

  1. เขียนโปรแกรมคำนวณเกรดเฉลี่ย รับคะแนนจากผู้ใช้และคำนวณเกรด A, B, C, D, F

  2. สร้างเกมทายตัวเลขโดยใช้โมดูล random

  3. เขียนฟังก์ชันแปลงอุณหภูมิระหว่างเซลเซียสและฟาเรนไฮต์

ข้อควรระวัง

Warning

  • ชื่อตัวแปรในภาษาปิยะธอนควรสื่อความหมายและใช้ภาษาไทย

  • การเยื้องในภาษาปิยะธอนใช้ 4 ช่องว่าง เหมือนภาษาไพทอน

  • อย่าลืมใส่ : หลังบล็อกคำสั่งเช่น ถ้า, สำหรับ, นิยาม

ขั้นตอนถัดไป